Υπήρχε ένα μοναστήρι στις Άλπεις, στο μεγάλο πέρασμα όπως ονομαζόταν, που εκτρέφονταν αυτά τα σκυλιά για προστασία των μοναχών αλλά στη συνέχεια και για την διάσωση ανθρώπων που κινδύνευε η ζωή τους λόγω των κατολισθήσεων χιονιού συχνά πυκνά. Ένα σκυλί, ο Μπάρρι, έγινε διάσημος για τις πολλές διασώσεις που είχε στο ενεργητικό του, 44 ανθρώπους έσωσε από βέβαιο θάνατο στην 12χρονη ζωή του.
Το σκυλί του Αγ. Βερνάρδου είναι πολύ μεγάλο αλλά ήρεμο στη συμπεριφορά, με λυπημένα μάτια και μια ήρεμη έκφραση και στο προσωπό και τις κινήσεις του. Είναι μια στοργική φυλή που αγαπάει τους ανθρώπους. Ο μόνος κίνδυνος για τα μικρά παιδιά από αυτά τα σκυλιά είναι ο όγκος τους, κινδυνεύουν χωρίς το σκυλί να το θέλει, να τα ρίξει κάτω, στη διάρκεια του παιχνιδιού. Κατά τα άλλα είναι απόλυτα αξιόπιστα. Τα χρώματά του ποικίλουν από το άσπρο, μαύρο και καφέ που είναι και τα τρία μαζί στην γούνα του. Πιο πολύ μαλλί υπάρχει στο κεφάλι του, στα πόδια του και βέβαια στην ουρά του που είναι το στολίδι του και η ομορφιά του.
Οι ρίζες του πιθανόν να είναι ασιατικές. Οι έλληνες και οι ρωμαίοι έφεραν αυτά τα μεγαλόσωμα σκυλιά στις χώρες τους και η διασταύρωσή τους με τις τοπικές ράτσες ίσως να έδωσε τη συγκεκριμένη ράτσα. Ανατράφηκε στο μοναστήρι του Αγίου Βερνάρδου από το οποίο πήρε και την ονομασία του από τους μοναχούς, στην αρχή για δική τους προστασία και μετά για την ανεύρευση επιζώντων καταπλακωμένων από χιονοστοιβάδες. Ο Μπάρι, ένα τέτοιο σκυλί, είχει σώσει πάνω από 40 άτομα στην διάρκεια της ζωής του.
Πιθανόν να παρουσιάσει καρδιακά προβλήματα, δερματικά και ανωμαλίες στις βλεφαρίδες του, παθήσεις γνωστές ως εντρόπιο και εκτρόπιο κατά τις οποίες οι βλεφαρίδες γυρίζουν προς τα μέσα και έξω αντίστοιχα. Δυσπλασία του ισχίου και του αγκώνα είναι επίσης συνηθισμένες παθήσεις.